Ege Denizi’nde 30 Ekim 2020 Cuma günü saat 14.51’de Seferihisar ilçesi Doğanbey Mahallesi’nin 23 kilometre açığında 16,54 kilometre derinlikte kırılan fayın neden olduğu 6,6 büyüklüğündeki deprem, yaklaşık 15 saniye sürdü.
Sığacık Mahallesi’nde tsunamiye neden olan depremin asıl yıkıcı etkisi, merkez üssüne yaklaşık 70 kilometre uzaklıktaki Bayraklı ve Bornova ilçelerinde görüldü.
Alüvyon zemine sahip bu bölgede depremin hemen ardından 9 bina tamamen veya kısmen yıkıldı. Polis telsizlerinden gelen yıkım ihbarları sonrası bölgeye çok sayıda itfaiye, sağlık ve arama kurtarma ekibi sevk edildi.
Enkazın altından saatler sonra çıkarıldılar
İzmir’de tarifsiz acıların yaşandığı deprem bölgesi, enkaz yığınına dönen binaların altında kalan çocukların yaşam mücadelesine de tanıklık etti.
Arama kurtarma ekiplerinin depremin hemen ardından yıkılan binaların enkazında geceli gündüzlü gerçekleştirdiği özverili çalışmayla 3 yaşlarındaki Ayda Gezgin ve Elif Perinçek, 14 yaşındaki İdil Şirin, 16 yaşındaki İnci Okan ve 15 yaşındaki Günay Özışık, depremden saatler sonra beton blokların arasından sağ çıkarılarak hastaneye kaldırıldı.
Acı olayda ekiplerin yaklaşık 108 saatlik arama ve kurtarma çalışmalarında Bayraklı ilçesinde yıkılan Rızabey, Doğanlar, Yağcıoğlu ve Yılmaz Erbek apartmanlarıyla Emrah Sitesi’ndeki iki bina ve Barış Sitesi’nin 3 blokundan 107 kişi sağ çıkarıldı.
Depremin etkisiyle Sığacık Mahallesi’nde oluşan tsunamide ise sokakları yaklaşık 1 metre deniz suyu bastı. 1 kişinin yaşamını yitirdiği olayda balıkçı barınağı ve marinaya bağlı irili ufaklı çok sayıda tekne battı, sahil şeridindeki ev ve iş yerlerinde hasar oluştu.
Örnek dayanışma sergilendi
Türkiye, depremin ardından yaraların hızla sarılması için seferber oldu. Devletin bölgede yürüttüğü yoğun çalışmaların yanı sıra depremzedeler için ülkenin dört bir yanından yapılan yardımlar İzmir’e ulaştırıldı.
Deprem sonrasında Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının (AFAD) koordinasyonunda, arama kurtarma faaliyetlerinden binalardaki hasar tespit çalışmalarına, depremzedelerin acil ihtiyaçlarının giderilmesinden psikososyal desteğe uzanan uygulamalar hızla devreye alındı.
Ulusal, il ve ilçe düzeyinde hangi çalışmaların yürütüleceği, hangi kurumların ne gibi görevleri üstleneceğinin tek tek belirlendiği Türkiye Afet Müdahale Planı doğrultusunda bakanlıklar ve ilgili kuruluşların tamamı, depremin ilk dakikalarından itibaren vatandaşların yardımına koştu.
AFAD, AKUT, Jandarma Arama ve Kurtarma timleri, sivil toplum kuruluşları ve belediyelerden ekiplerin yer aldığı 7 binin üzerinde görevli, gece gündüz enkaz altındaki vatandaşları kurtarmak için adeta zamanla yarıştı.
Türk Kızılay tarafından acil barınma ihtiyacının karşılanabilmesi amacıyla geçici barınma merkezleri oluşturuldu ve hemen sıcak yemek dağıtımına başlandı.
Depremzedelerin geçici barınma ihtiyacının karşılanması için 3 bin 20 çadır kuruldu. AFAD koordinasyonunda, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Karayolları ve Devlet Su İşleri ekiplerinin katılımıyla Bayraklı’daki Haydar Aliyev Caddesi’nde kurulumuna başlanan 493 konteynerlik yaşam alanı, 26 Kasım 2020’de hizmete girdi.
İzmir Büyükşehir Belediyesinin depremzedeler için başlattığı yardım kampanyasına ülke genelinden çok sayıda vatandaş katıldı.
Kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşlarının el birliğiyle yürüttüğü çalışmalar sayesinde tüm depremzedelerin geçici barınma ve gıda ihtiyaçları eksiksiz karşılandı.
Deprem 9 bin 49 yapıyı etkiledi
Depremin hemen ardından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğünce kent genelinde 1316 personelle 184 bin 685 binada hasar tespit çalışması yapıldı.
Bu binalardan 9 bin 49 yapının depremden etkilendiği belirlenirken, acil yıkılmasına karar verilen 35 binanın yıkımı gerçekleşti, 175 bin 636 yapının ise hasarsız olduğu tespit edildi.
Ağır hasarlı olan 633 binadan ise 543’ü yıktırılırken, 32 binanın yıkım aşamasında olduğu, 58 binanın ise kültürel varlık olarak tescillenmesi nedeniyle yıkılamadığı öğrenildi.
Bayraklı ilçesindeki 7 alanda, aralarında depremde yıkılan veya ağır hasar gören binaların da bulunduğu yerler için Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) tarafından yapım ihalesi gerçekleştirilerek inşaatına başlandı.
İlk etaptaki 741 ev ve iş yeri, depremden tam 1 yıl sonra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla depremzedelere teslim edilmeye başlandı.