Antoinette Radford
BBC News
İran’da aylardır devam eden gösteriler sırasında bir güvenlik görevlisini öldürdükleri iddiasıyla iki kişi idam edildi.
Muhammed Mehdi Karami ve Seyit Muhammed Hüseyni, devlete karşı suç işleme iddiasıyla yargılanıyordu.
Yargılandıkları suç, İran şeriat kanunlarında “Allah’ın yeryüzündeki düşmanı” olarak da tanımlanıyor.
İnsan hakları örgütleri, kurmaca olarak tanımladıkları yargı sürecini kınadı.
22 yaşındaki Karami’nin ailesi, idam öncesi oğullarını görme izni verilmediğini söyledi.
Davanın savcıları Besiç mensubu olan Ruhollah Acemyan’ın öldürülmeden önce kıyafetlerinin çıkarıldığını savundu.
Paramiliter sivillerden oluşan Besiç güçleri birçok kez İran’da muhalif eylemlerin bastırılmasında kullanıldı.
20’li yaşlarındaki iki erkek hakkındaki idam kararı Aralık ayında verildi. Ancak iki isim de itiraflarının işkence altında alındığını söyleyerek temyize başvurmuştu.
Hüseyni’nin avukatı müvekkilinin cezaevinde işkenceye uğradığını ve gözlerinin bağlandığını söyledi.
Avukat Ali Şerifzade Ardakani, “Üzerinde şok tabancası kullanıldı, metal çubukla ayak tabanlarına vuruldu” dedi.
İran Yüksek Mahkemesi 3 Ocak’ta idam kararlarını onadı.
Karami’nin avukatı müvekkilinin idam öncesi kendisine avukat seçme hakkı verilmediği için açlık grevinde olduğunu söyledi.
Uluslararası Af Örgütü, hukuki süreç için “aceleye getirilmiş ve adil olmayan” ifadelerini kullanan bir açıklama yayımladı.
En az 26 kişi idamla yargılanıyor
Karami ve Hüseyni’nin idam edildiği davada üç erkek daha idamla yargılanıyor. 11 kişiye de bu dava kapsamında hapis cezası verildi.
Yargılanan kişiler, iddiaya göre öldürülen bir arkadaşlarının yasını tutarken Besiç üyesini öldürdü.
Şu ana kadar idam edilen eylemcilerin sayısı 4’e ulaştı.
Uluslararası Af Örgütü, en az 26 kişinin idamla yargılandığını kaydediyor.
Aralık ayında bir eylemci açık havada vinçe asılarak idam edilmişti.
İran’da on binlerce kişi, Mahsa Amini’nin gözaltında ölmesi sonrası Eylül ayından bu yana protestolara katılıyor.
Bugüne dek en az 516 eylemci öldürüldü. Bunların 70’inin reşit olmadığı kaydediliyor.
Tutuklanan veya gözaltına alınanların sayısı ise 20 bine yaklaştı.
İran dışında yayın yapan bir insan hakları kuruluşunun haber organı (HRANA), protestolarda 68 güvenlik görevlisinin de öldüğünü aktarıyor.
